દર વર્ષે કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી તિથિએ કરવા ચોથનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે અને આ વખતે આ શુભ તિથિ 1લી નવેમ્બર બુધવારે છે. કરવા ચોથના વ્રતને લઈને ઘણા નિયમોનું પાલન કરવું જરૂરી માનવામાં આવે છે. પરંતુ સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ છે કે શું વ્યક્તિ પીરિયડ્સ દરમિયાન કરવા ચોથનું વ્રત રાખી શકે છે કે નહીં. ચાલો આ વિશે જાણીએ.
1લી નવેમ્બરે કરવા ચોથ વ્રત રાખવામાં આવશે. કેલેન્ડર મુજબ દર વર્ષે કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી તિથિએ કરવા ચોથનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. કરવા ચોથ વ્રતને વિવાહિત યુગલના લાંબા આયુષ્ય માટે નિર્જળા વ્રત તરીકે મનાવવામાં આવે છે અને આ તહેવાર પતિ-પત્ની વચ્ચેના પરસ્પર પ્રેમ અને વિશ્વાસના પ્રતીક તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. હિંદુ ધર્મમાં ઉપવાસ, પૂજા કે કોઈપણ ધાર્મિક પ્રસંગને લઈને ઘણા નિયમો બનાવવામાં આવ્યા છે. પરંતુ સ્ત્રીઓ માટે એવું કહેવામાં આવે છે કે પીરિયડ્સ એટલે કે માસિક ધર્મ દરમિયાન સ્ત્રીઓએ પૂજા-પાઠ કે ધાર્મિક વિધિઓ ન કરવી જોઈએ અને ન તો ભગવાન અને પૂજાની સામગ્રીને સ્પર્શ કરવી જોઈએ. તો આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ ઊભો થાય છે કે શું મહિલાઓએ તેમના પીરિયડ્સ દરમિયાન કરાવવા ચોથનું વ્રત રાખવું જોઈએ કે નહીં અને તેના માટેના નિયમો શું છે.
સ્ત્રીઓ નિર્જળા વ્રત રાખી શકે કે નહિ?
કરવા ચોથના દિવસે પરિણીત મહિલાઓ નિર્જળા વ્રત રાખે છે અને 16 શૃંગાર કરે છે અને કરવા માતાની પૂજા કરે છે. કરવા ચોથનું વ્રત રાખવાથી પતિ-પત્ની વચ્ચેના સંબંધો મજબૂત બને છે અને પારિવારિક જીવન પણ સારું ચાલે છે. પરંતુ જો કરવા ચોથના દિવસે પીરિયડ્સ શરૂ થાય છે, તો તેના વિશે નિયમો શું કહે છે કારણ કે કરવા ચોથનું વ્રત વર્ષમાં એકવાર આવે છે અને બધી મહિલાઓ તેની રાહ જુએ છે. પીરિયડ્સના કારણે મહિલાઓ એ વિચારીને પરેશાન થઈ જાય છે કે તેમણે કરવા માતાની પૂજા કરવી જોઈએ કે નહીં.
કરવા ચોથ વ્રત સંબંધી નિયમો
શાસ્ત્રોની વાત માનીએ તો પીરિયડ્સ એટલે કે માસિક ધર્મ દરમિયાન કરવા ચોથનું વ્રત રાખી શકે છે. આમ કરવાથી કોઈ નકારાત્મક અસર નહીં થાય. એવું ક્યાંય નથી કે સ્ત્રીઓ પીરિયડ્સ દરમિયાન ઉપવાસ ન કરી શકે. આ સમયગાળા દરમિયાન સ્ત્રીઓ જે રીતે ઉપવાસ રાખે છે તે જ ઉપવાસ રાખો અને જ્યાં સુધી તમે ચંદ્રના દર્શન ન કરો ત્યાં સુધી તેનું પાલન કરો. જો તમને પહેલાથી જ પીરિયડ્સ હોય તો પણ તમે આ વ્રત પૂરી ભક્તિ સાથે પાળી શકો છો, પરંતુ પૂજાને લગતા કેટલાક નિયમો છે, જેનું પાલન કરવું જરૂરી છે.
કરવા ચોથની પૂજા અંગેના નિયમો
પીરિયડ્સ દરમિયાન કરવા માતાની પૂજા ન કરવી જોઈએ, શાસ્ત્રોમાં તેની નિષેધ છે. કરવા ચોથનું વ્રત પૂર્ણ કરવું જોઈએ પણ પૂજા માનસિક રીતે કરવી જોઈએ. મહિલાઓ પૂજા સમયે થોડા અંતરે બેસીને અન્ય પરિણીત મહિલા દ્વારા પૂજા કરાવી શકે છે પરંતુ પોતે પૂજા ન કરવી જોઈએ. જો કોઈ મહિલા ન હોય તો તમારા પતિ પણ નિયમોનું પાલન કરીને કરવા ચોથની પૂજા કરી શકે છે. આમ કરવાથી તમને વ્રતનું સંપૂર્ણ ફળ મળશે. તેમજ પૂજાની કોઈપણ વસ્તુને અડશો નહીં પરંતુ મંત્રોનો જાપ કરતા રહો. જ્યારે ચંદ્ર બહાર આવે છે, ત્યારે તમે ચંદ્રને અર્ઘ્ય અર્પણ કરી શકો છો અને ચંદ્રની ચાળણીમાંથી જોઈને નિર્જલા ઉપવાસ તોડી શકો છો.
તમે પૂજા કેમ નથી કરી શકતા?
ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, પીરિયડ્સ એટલે કે માસિક સ્રાવ દરમિયાન મહિલાઓના શરીરમાં ઘણી ઊર્જા હોય છે અને ભગવાન આ ઉર્જા સહન કરી શકતા નથી, તેથી પીરિયડ્સ એટલે કે માસિક ધર્મ દરમિયાન મહિલાઓ માટે પૂજા અથવા કોઈ ધાર્મિક પ્રસંગ કરવા પર પ્રતિબંધ છે.
